Jaki jest koszt przeszczepu szpiku kostnego i skąd wziąć na niego środki?

Przeszczep szpiku kostnego to dla wielu chorych szansa na wyleczenie chorób krwi – od białaczek po chłoniaki – ale też długa droga medyczna, wymagająca zrozumienia procedury, ryzyka oraz realnych kosztów. Na czym polega transplantacja, jakie są rodzaje przeszczepu i od czego zależy całkowity koszt leczenia w Polsce oraz za granicą? Sprawdź i dowiedz się, jak przygotować rzetelną zbiórkę na szczytny cel™.

Przeszczep szpiku kostnego – kiedy się go stosuje i co daje pacjentowi?

Przeszczep to metoda leczenia, w której lekarze „przeszczepiają” krwiotwórczy układ od nowa, podając zdrowe komórki macierzyste. Transplantacja jest stosowana najczęściej w chorobach nowotworowych krwi, takich jak białaczka czy chłoniaki, ale także w wybranych nienowotworowych chorobach krwi.

W transplantacji szpiku wykorzystuje się komórki macierzyste z krwi obwodowej, z talerza kości biodrowej lub – rzadziej – z krwi pępowinowej. Celem jest zastąpienie chorego szpiku zdrowymi komórkami, które z czasem zaczną wytwarzać nowe krwinki i odbudują układ odpornościowy. W Polsce przeszczepienie szpiku kostnego wykonują wyspecjalizowane oddziały hematologii i transplantacji szpiku.

O tym, czy w ogóle można przeprowadzić przeszczep, decyduje rodzaj przeszczepu i zgodność tkankowa HLA między dawcą i biorcą – dobrana na podstawie antygenów zgodności. To kluczowe, ponieważ zgodność zmniejsza ryzyko groźnego powikłania, jakim jest choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, kiedy komórki allogeniczne rozpoznają tkanki biorcy jako obce. Im lepiej dopasowane komórki allogeniczne, tym większe prawdopodobieństwo bezpiecznego przyjęcia nowego szpiku i mniejsze ryzyko ciężkich powikłań.

Sam wybór rodzaju przeszczepu i źródła komórek różni się w zależności od rodzaju choroby, tempa jej przebiegu i celu terapii – czy to ma być leczenie intensywne z intencją wyleczenia, czy też procedura o mniejszej intensywności dla pacjentów starszych. W polskich ośrodkach hematologii i transplantacji szpiku stosuje się pełne spektrum rozwiązań, a kwalifikacja do transplantacji jest omawiana w zespole specjalistów.

Procedura przeszczepu szpiku – jak wygląda krok po kroku?

Procedury przeszczepu obejmują kwalifikację, intensywne leczenie przygotowujące oraz samo podanie komórek macierzystych. Najpierw klinika wykonuje poszerzoną diagnostykę – badania krwi i szpiku, obrazowanie, poszerzone testy HLA – a także ocenia zęby, serce i układ oddechowy, by zminimalizować ryzyko infekcji.

W przypadku przeszczepiania szpiku kostnego allogenicznego przed podaniem komórek biorca otrzymuje tzw. kondycjonowanie – chemioterapię lub chemioterapię i radioterapię – które ma zniszczyć chore komórki i „zrobić miejsce” dla nowego układu krwiotwórczego.

Następnie przeszczep komórek wygląda podobnie do transfuzji – przez wkłucie centralne podaje się materiał dawcy lub własne komórki, a pacjent pozostaje w izolacji ze ścisłą kontrolą parametrów krwi. W tym czasie układ odpornościowy jest osłabiony, dlatego kluczowe są profilaktyka zakażeń i szybkie reakcje na gorączkę.

Po przeszczepie personel monitoruje, czy dochodzi do wszczepienia komórek – czy rośnie liczba krwinek i wtórnie odbudowuje się układ odpornościowy. To złożony proces, w którym mogą wystąpić powikłania, takie jak choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, zakażenia czy krwawienia. Ośrodek przeszczepowy planuje też szczepienia po HSCT – np. przeciw pneumokokom – oraz długoterminowe kontrole.

Dawca nie ponosi kosztów związanych z badaniami, pobraniem i dojazdami, a cały proces organizują ośrodki dawców, np. DKMS. Dawcy przysługują zwolnienie z pracy i zwrot kosztów dojazdu. Dzięki temu zostać dawcą może praktycznie każda zdrowa dorosła osoba, która przejdzie badania kwalifikacyjne.

Koszt przeszczepu szpiku w Polsce 

W Polsce leczenie w zakresie przeszczepów szpiku kostnego jest finansowane ze środków publicznych – w praktyce oznacza to, że pacjent kwalifikujący się do transplantacji jest leczony w ramach NFZ, a szpital rozlicza świadczenia z płatnikiem. Nie płacisz za pobyt, leki szpitalne czy samo przeprowadzenie przeszczepu szpiku, a także ma zapewnioną późniejszą opiekę kontrolną. Kolejki bywają niestety bardzo długie, dlatego wiele osób decyduje się na komercyjny zabieg.

W przypadku prywatnego leczenia koszt przeszczepu szpiku kostnego jest bardzo wysoki i różni się w zależności od rodzaju procedury, stanu pacjenta oraz długości pobytu w szpitalu. Szacuje się, że przeszczep autologiczny, w którym wykorzystuje się własne komórki macierzyste pacjenta, to wydatek rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych, natomiast przeszczep allogeniczny od rodzeństwa może kosztować nawet ponad 100 000 zł. Jeszcze droższe są przeszczepy od dawcy niespokrewnionego, gdzie całkowity koszt – obejmujący kwalifikację, pobrania, kondycjonowanie, pobyt w izolacji oraz leki immunosupresyjne – może sięgać 200–300 000 zł lub więcej. Do tego należy doliczyć dodatkowe wydatki, takie jak leki po wypisie, wizyty kontrolne czy ewentualne powikłania, które w prywatnym systemie również wiążą się z wysokimi opłatami.

Zbiórka na szczytny cel – jak sfinansować przeszczep szpiku kostnego?

Przeszczep szpiku kostnego to dla wielu pacjentów jedyna szansa na powrót do zdrowia i normalnego życia. Niestety, koszty leczenia poza NFZ lub za granicą bywają ogromne i często przekraczają możliwości finansowe jednej rodziny. W takiej sytuacji łatwo poczuć się bezradnym, ale pamiętaj – nie musisz przechodzić przez to sam. Zbiórka na portalu szczytny cel daje możliwość, by poprosić o wsparcie tych, którzy chcą realnie pomóc.

Zakładając zbiórkę, możesz jasno napisać, że środki będą przeznaczone na przeszczep szpiku kostnego, a także na wszystkie związane z nim wydatki: diagnostykę, hospitalizację, leki czy rehabilitację po zabiegu. Darczyńcy lepiej rozumieją sytuację, gdy widzą, że ich pomoc pokryje konkretne potrzeby. Warto dołączyć dokumentację medyczną i prostymi słowami opowiedzieć, dlaczego ta forma leczenia jest konieczna i dlaczego czas ma tak ogromne znaczenie.

W naszym serwisie szczytny cel nigdy nie jesteś pozostawiony sam sobie – każda zbiórka ma swojego opiekuna, który wesprze Cię w dotarciu z Twoją historią do jak największej liczby osób. Dzięki sile społeczności i dużym zasięgom portalu Twoja prośba o pomoc może szybko znaleźć odzew. To daje nadzieję i poczucie, że nawet w tak trudnej sytuacji można znaleźć ludzi, którzy staną obok i pomogą zawalczyć o zdrowie i życie.